"Verbeter de wereld, begin bij jezelf!"

De dag eindigde vandaag uiterst pijnlijk en gevoelig.  Reden: ik was bij de tandarts die drie kwartier heeft zitten snijden en hechten. Ik was wel verdoofd, maar nu dus niet meer. Hoe kom ik van die kloppende pijn af? Afleiding, afleiding en nog eens afleiding. Helpt dat echt, hoor ik u vragen. Mijn antwoord op die vraag is heel duidelijk dat het natuurlijk niet écht kan helpen, maar dan maar niet echt, als ik de pijn maar niet voel! Bewijs: zojuist was ik op de Israëlische Televisie i24NEWS. Een interview over antisemitisme in Europa. De presentator had zich goed ingeleefd en had, tot mijn verbazing, ook mijn dagboek gelezen, want zijn vraag/opmerking was dat ik nogal zweef. Zo zei hij dat niet, maar dat bedoelde hij wel. Hij merkte op dat ik enerzijds aangeef dat Joden Europa moeten verlaten vanwege opkomend antisemitisme en anderzijds geef ik aan dat ze juist hier moeten blijven, niet eeuwen Joodse cultuur en bijdrage mogen prijsgeven en bovenal zich niet mogen laten leiden door vrees voor terreur! Dat oogt tegenstrijdig, gaf de presentator aan.  En de waarheid is dat dat inderdaad tegenstrijdig is, maar zo zit ik, en met mij velen, erin. Ook vandaag had ik een zoom gesprek met de burgemeester van Nuenen die zich landelijk inzet tegen polarisatie. Hoe ik in Nuenen belandde? Polarisatie is zeer gevaarlijk. Enige weken geleden was ik in sjoel Eindhoven alwaar Max Loewenstein, voorzitter van de Joodse gemeente Brabant, lid van de Permanente Commissie van het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap en bestuurder van het IPOR, een verdiende koninklijke onderscheiding ontving. En daar had ik dus kennelijk in mijn toespraak gesproken over polarisatie. En omdat de burgemeester van Nuenen daarbij aanwezig was, zich landelijk inzet in de strijd tegen polarisatie, was het ijzer gesmeed om over polarisatie bijeen te komen. En daardoor zat ik dus vandaag op die anti-polarisatie-Zoom. We spraken over het verbeteren van de samenleving. Dat deed me denken aan de volgende parabel, die ik dan ook in het gesprek te berde bracht: Een vader, een natuurkundige van hoog niveau, zit in zijn kantoor keihard te werken. Zijn zoontje van zeven jaar komt binnen en vraagt zijn vader waarmee hij bezig is. De vader legt uit dat hij aan de hand van berekeningen aan het bekijken is hoe de wereld dusdanig kan worden veranderd dat, aan de hand van een soort herschikking van kracht en macht, de polarisatie verdwijnt en de rust kan terugkeren. Het leergierige snotneusje van zeven vroeg zijn vader of hij misschien kon meedenken en helpen bij het vinden van de mondiale alomvattende oplossing. Zijn vader legde hem uit dat hij hiervoor nog te klein is. Het knaapje bleef echter maar doorzeuren, waarop z’n vader de kaft van een blocnote afscheurde en aan het jochie vroeg wat hij zag staan op deze kaft. Dat was geen moeilijke vraag want duidelijk zichtbaar was een wereldkaart. De vader scheurde de kaart van de wereld zorgvuldig in honderden kleine stukjes, gooide ze op tafel, gaf zijn zoon een potje lijm en een stuk karton en zei tegen hem: hier heb je een prachtige puzzel uit ongeveer 500 stukjes bestaat. Het is een grote chaos. Ga jij nou eens proberen om van deze wereld-chaos een eenheid te maken. Papa probeert dat ook, maar het is erg lastig, bijna onmogelijk, want de hele wereld is verscheurd, de eenheid is totaal zoek! Z’n zoontje begint verwoed te puzzelen en waarachtig na een klein half uurtje was de puzzel klaar, de kaart van de wereld weer helemaal hersteld. De vader was perplex. Hoe heeft zijn zoontje dat zo snel kunnen herstellen terwijl hij echt nog nooit aardrijkskunde had gehad en dus zonder voorbeeld de wereldkaart-puzzel echt niet had kunnen maken. ‘Hoe heb je de puzzel zo snel kunnen maken, vraagt zijn vader hem. En het jongetje legt uit dat aan de andere kant van de kaft een foto stond van een mens. En dus, antwoordde de zevenjarige, heb ik alle stukjes van de puzzel eerst omgedraaid en toen was het veel eenvoudiger om de puzzel te maken, want hoe een mens eruitziet wist ik wel. Toen de mens-puzzel klaar was en ieder stukje op de juiste plaats zat en goed aan elkaar gelijmd heb ik de mens-puzzel omgedraaid en zie hier: de kaart van de hele wereld.

De les is duidelijk, Om de polarisatie en chaos in de wereld op te lossen, zal er eerst intensief in het individu geïnvesteerd moeten worden, want: “Verbeter de wereld, begin bij jezelf”.

 

Gedurende coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel
Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken dagelijks op https://niw.nl/category/dagboek/