Maar ik heb er wel een hard hoofd in.

Wellicht bekend, maar wekelijks heb ik een column in het papieren NIW. Doordat ik maandag mijn column voor het NIW van vrijdag, die op woensdag wordt gedrukt, moet inleveren, kan dus een column niet echt actueel zijn. En dus was mijn column voor het aanstaande NIW al klaar. Die column ging over medische ethiek en wel over abortus. Maar ik durfde het niet meer te versturen want Oekraine staat ook vandaag nog steeds in brand en ik verwacht niet dat de brand snel zal zijn geblust. Een gevoel van machteloosheid heeft mij en velen met mij benomen. Het gezeur over wel of niet mondkapje, voel ik nu als een belachelijke toneelvoorstelling van een stelletje malloten. Wat mensen elkaar kunnen aandoen is niet te vatten en niet te beschrijven. En toch probeer ik te relativeren. Waarom al die opwinding over Oekraine, terwijl op zovele plaatsen in de wereld precies hetzelfde gebeurt? Denk aan een aantal Afrikaanse landen waar opstandelingen of regeringstroepen volledig onschuldige burgers verkracht, verminkt, vermoordt. Was ons Nederlandse optreden in Indonesië wezenlijk anders dan de Russische aanval op Oekraine. En waarom horen we nagenoeg niets over Tibet, over mensenrechten in…en in… (vul zelf maar in!)?

We naderen Poerim. Toen was de aanval van de snode Haman uitsluitend gericht op de Joden, nu zeker niet specifiek op Joden, maar op alle inwoners, ongeacht geloof, huidskleur of ras. Van discriminatie is dus geen sprake en zelfs niet van antisemitisme. Dat is dan mooi meegenomen, vliegt door mijn gedachten. En toch ligt er voor de Joodse gemeenschap van Oekraïne een extra gevaar op de loer. Want als er anarchie ontstaat, en dat kan zomaar geschieden, dan barst het antisemitisme los en krijgen de Joden de schuld. Schuld waarvan, hoor ik u denken. U kent toch dat grapje dat feitelijk de keiharde waarheid naar voren brengt: Vraag: Wie is schuldig, de lantaarnpaal of de Joden? Antwoord: Hoezo lantaarnpaal? Van alle kanten word ik gebeld met de vraag hoe Oekraine gesteund kan worden. En vervolgens moet ik al mijn pastorale vaardigheden aanwenden om de vraagsteller te steunen. Angst overheerst. Wanneer houdt Poetin op? Hoe ver zal hij gaan? Is het verstandig dat de Nederlandse Overheid zich pro Oekraïne uitspreekt? Ikzelf loop voortdurend te denken aan mijn jongere collega’s, die ik persoonlijk ken en die met gevaar voor eigen leven weigerden hun standplaats te verlaten…

Vanmiddag was er een ingelaste sjoeldienst in Amsterdam om te dawenen-bidden voor het welzijn van Oekraine. Een van de aanwezigen komt na afloop van de speciale dienst naar me toe om z’n beklag te doen dat zijn rabbijn afgelopen sjabbat geen woord heeft gerept over de afschuwelijke toestand in Oekraïne. Een ander kwam mij vertellen dat hun rabbijn gek is geworden want die vermeldde in zijn droosje-toespraak tijdens de sjabbat-dienst dat het onjuist is om kwaad te spreken over Poetin, want Poetin heeft gigantisch veel gedaan voor de Joodse gemeenschap in Rusland. Verder kreeg ik nog een woedende e-mail met de aanmerking c.q. beschuldiging dat ik aandacht vroeg voor de misère van de Joden in Oekraïne terwijl de catastrofe voor allen gelijk is, Joods en niet-Joods! Ook mocht ik vernemen van weer iemand anders dat medelijden voor Oekrainers onterecht is want de Oekraïners waren grotere schurken dan de Nazi’s. Mijn antwoord dat zelfs als dat waar is, dan nog kunnen we kleinkinderen niet veroordelen voor de misdaden van grootouders. Maar dat antwoord werd niet geaccepteerd, want dat zou uitsluitend gelden als de kleinkinderen officieel afstand zouden hebben genomen van de misdaden van hun grootouders.

Ondertussen is er in een van mijn Joodse Gemeenten een ruzie ontstaan over een wel of niet koosjer pannetje en ben ik drukdoende de strijdende partijen weer tot elkaar te brengen. Of dat pannetje wel of niet nog koosjer is, is eigenlijk niet meer aan de orde, want de ontstane vete staat hoger dan het pannetje. Deed me denken aan mijn overgrootvader. Die woonde in Sneek en had zich afgescheiden van de bestaande Joodse Gemeente, een eigen sjoel opgericht en een eigen Joodse begraafplaats. Laat ik nou altijd hebben gedacht dat dat was om religieuze redenen, maar deskundigen hebben me verzekerd dat het was om een ruzie over een kinderwagen! En ondertussen is de catastrofe en het menselijk leed in Oekraine afschuwelijk en moeten we dawenen-bidden dat de vrede spoedig mag komen, “voor alle bewoners van Uw aarde”.

Maar ik heb er wel een hard hoofd in.

 

Gedurende de coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken op

 

 

Reacties

Populaire posts