Hulde aan de organisatoren van eenheid binnen diversiteit.

Ik heb normaliter niet veel tijd nodig om een toespraak voor te bereiden en het liefst spreek ik ter plekke zonder voorbereiding, vanuit mijn hart en niet vanaf papier. Ik laat me door de entourage als het ware inspireren, maar als de organisatoren vooraf mijn toespraak willen hebben, heb ik geen keus en zet vooraf mijn toespraak op schrift.  Maar ook als ik binnen een kort tijdsbestek meerdere toespraken moet houden, moet ik, om te voorkomen dat ik de diverse toespraken door mekaar ga halen, op z’n minst per gebeurtenis/toespraak puntsgewijs mijn rede aan het digitale papier toevertrouwen. Als ik dat namelijk niet doe ontstaan er of doublures of vergissingen. Momenteel word ik overladen met te houden toespraken en te schrijven artikelen: Op 7 september spreek ik in Antwerpen, op 11 sept. in Arnhem, op 13 sept. in Enschede, op 14 sept. een sjioer online, op 18 sept. in Middelburg, aansluitend in Brussel en op 19 sept. in Utrecht. Uiteraard komen ook Rosj Hasjana en Jom Kippoer er aan. Voeg daaraan toe mijn dagboeken en de wekelijkse column van het NIW, en zie wat er mis is gegaan: Mijn vorige dagboek was voorzien van een foto van een jongetje met een fakkel. De titel van het dagboek luidde “Ik voelde me een beetje opa”. Nadat Blouma mijn dagboek had gelezen stelde ze een redelijk goede vraag: waarop slaat de titel en wat heeft de foto van onze kleinzoon met de inhoud van het dagboek te maken? Voor mij was het wel duidelijk. Immers maandagavond 29 augustus was er een heel bijzondere bijeenkomst in Amsterdam. Een nieuwe Thora-rol werd zingend en dansend door de straten van Buitenveldert naar de Beth Hamidrash, een van de sjoels van Buitenveldert, gebracht. Een geweldige happening. Kinderen met fakkels liepen achter de choepa, het trouw-baldakijn, waaronder de nieuwe Thora-rol werd gedragen. Muziek, zang, dansen. Kol hakavod -hulde- aan de organisatoren, aan de leiding van de Beth Hamidrash, aan het koleel. Alle gelederen van orthodox en niet-orthodox waren uitgenodigd en aanwezig. Tussen de kinderen die met de fakkels liepen zag ik een jongetje wiens ouders via mij gioer hadden gedaan en die nu met een fakkel de nieuwe Thora-rol begeleidde. En toen bekroop mij het gevoel “Ik voel me een beetje zijn opa”. Uiteraard ga ik geen foto plaatsen van dit jongetje vanwege privacy, maar omdat ik toevallig een foto kreeg toegestuurd van mijn eigen kleinzoontje, plaatste ik die bij de tekst. Helaas, als gevolg van te veel door mekaar, ontbrak de tekst waarover dat dagboek had moeten gaan: hulde aan de organisatoren van de geweldig motiverende happening rondom de nieuwe Thora-rol voor het Beth Hamidrash. De bijeenkomst was een bewijs dat ondanks onze diversiteit uiteindelijk éénheid rondom de Thora het geheim is van onze en de overleving van het Joodse volk en het Jodendom .

Dit in schril contrast met de gevaarlijke polarisatie uit de jaren 1960 rondom Yossele Shumacher. De kloof tussen orthodox en seculier was in die jaren levensgevaarlijk diep. Waarom ik een gebeurtenis uit die jaren erbij haal anno 2022? Gisteren, sjabbat, liepen Blouma en ik door Stamford Hill, de orthodox Joodse wijk in Londen. Normaliter lopen we nooit langs de weg die we nu bewandelden, maar om redenen nu dus wel. En plotseling wijst Blouma mij op een huis: in dit huis zat Yossele Shumacher verborgen. Bij mij kwam de geschiedenis weer helemaal boven. Ik herinner mij de ontvoering door Yossele. Ik was zelf toen nog een klein jongetje, maar mijn innerlijke gevoel van verbondenheid met Israël deed mij de ontvoering, die toentertijd wereldnieuws was, gespannen volgen. Als u alle details wilt weten klik dan even op https://mishpacha.com/finally-here-is-yossele/ .  Maar in het kort: Yossele werd door zijn orthodoxe grootvader, een overlevende van het communisme, ontvoerd omdat zijn dochter, zo werd verteld, niet meer religieus was. De Mossad bleek niet bij machte Yossele op te sporen. Achteraf bleek het toch een beetje anders in elkaar te zitten. Opa Schtroks wist dat zijn dochter van plan was om naar de Sovjet-Unie terug te gaan en wilde dat voorkomen. Of dat de ontvoering wel of niet rechtvaardigde is een ethisch dilemma, maar zeker geen zwart-wit verhaal. Hoe het ook zij: de ontvoering had als resultaat een gigantische polarisatie binnen de Joodse gemeenschap en speciaal natuurlijk in Israël.

En dat is nou precies wat we niet moeten hebben. Ja, we mogen van mening verschillen, diversiteit mag er zijn. Maar wel éénheid binnen die diversiteit.

En dat had ik dus willen benadrukken met mijn dagboek over de inwijding van de nieuwe Thora-rol.

Gedurende de coronatijd houdt Opperrabbijn Jacobs een dagboek bij voor het Joods Cultureel Kwartier. NIW publiceert deze bijzondere stukken op haar website www.NIW.nl.