dagboek 21 jan. 2024

Dagboek 21 jan. 2024

 

Over afwisseling heb ik niet te klagen! Ik zit nu in Krakau, had bijna mijn vlucht gemist op vrijdag, ik vind het onacceptabel dat er een geheime onthulling van een monument moet plaatsvinden omdat er gezwicht wordt voor chantage, een caissière heeft zich met de politiek bemoeid, een ontzettend fijne bijeenkomst heeft plaatsgevonden op de ambassade van Israël, ik heb het gevoel dat ik een paar jonge mensen tot steun mocht zijn en ik mocht me verheugen op een aandachtig luisterend publiek uit Engeland, Israël, de VS, Warschau en Antwerpen in een sjoel in Krakau.

 

Dit zijn de gedachten die bij me opkomen als ik nadenk over de inhoud van het voor mij liggende dagboek, want zo schrijf ik mijn dagboeken: Ik overdenk de afgelopen dagen en probeer de interessante gebeurtenissen voor de geest te halen en ga vervolgens aan de dagboek-slag.

 

Over enige maanden gaat er op de Joodse begraafplaats in het zuiden van ons land een monument onthuld worden ter nagedachtenis aan de Joodse inwoners ‘die niet terug zijn gekomen’. Ik zet ‘niet teruggekomen’ tussen aanhalingstekens omdat ik dit net zo verkeerd vind klinken als de Joden die ‘overleden’ zijn in Auschwitz. Ik hoop dat dit aanhalingsteken-verhaal geen verdere uitleg behoeft! Een lofwaardig project. Ja, de moord op die Joden is al tachtig jaar geleden, maar beter laat dan nooit en misschien is het juist wel goed dat die herinnering juist nu vanwege het keihard opkomend antisemitisme de verschuldigde aandacht krijgt. Dank dus aan de organisatoren. Maar, en nu komt het, het voorstel is om de onthulling geheim te houden tot na de plechtigheid. De organisatoren hebben, zoals ze aangeven, overleg gehad met de lokale overheid, en besloten omwille van veiligheid publiciteit vooraf te vermijden. Er zal slechts een beperkt aantal uitnodigingen worden verstuurd en men zal zich vooraf moeten aanmelden. Zo’n beleid vind ik onacceptabel en ronduit schokkend. Mij persoonlijk is nadrukkelijk voorgehouden dat ik gewoon te allen tijde mijn werkzaamheden moet verrichten en dat het aan de overheid is om er zorg voor te dragen dat ik dat op een veilige manier kan doen. Het zou van de zotten zijn als de opperrabbijn zijn taken niet meer naar behoren mag uitvoeren omdat er elders in de wereld een conflict bestaat en we ons daarom hier in Nederland laten chanteren. Maar los van het conflict elders: wat heeft Gaza-Israël 2023/24 te maken met de herdenking van de Joden die we hier in Nederland in de jaren ’40-’45 hebben laten vermoorden? Onacceptabel!

Even onacceptabel is het dat een Joodse mevrouw die netjes bij een kassa van een supermarkt van een oorspronkelijk uit Zaandam afkomstige kruidenier, wil betalen, in plaats van een vriendelijk ‘dank u wel dat u weer bij ons uw boodschappen heeft gekocht’ te horen krijgt ‘van de river to the sea…’. Naar ik heb begrepen heeft de baas van die supermarkt de mevrouw gegarandeerd dat de onderhavige caissière zal worden aangesproken, waarmee de kwestie dus hopelijk in deze supermarkt is opgelost. Maar, hoewel ik van geen kant over profetische gaven beschik, vermoed ik toch dat op korte termijn er een oproep zal komen om niet meer te kopen bij supermarkten die producten uit Israël verkopen.

Wat voor een enorm fijn en dankbaar gevoel maakt zich dan meester van mij als ik terugdenk aan donderdagavond toen de ambassadeur van Israël een bijeenkomst organiseerde om Kees van der Staaij en Gert-Jan Segers te danken voor hun bijna onnavolgbare inzet voor Israël en tegen antisemitisme. Twee vrienden van de Joodse gemeenschap werden in het Israelisch-Joodse zonnetje gezet nu ze beiden de politiek verlaten.

Maar nu ben ik dus in Krakau, op uitnodiging van de lokale rabbijn, als gastspreker. Het was een geweldige sjabbat. Een stampvolle sjoel die leek op een treinstation. De rabbijn noemt zijn gemeente een treinstation omdat hij, naast de lokale Joodse inwoners van Krakau, dagelijks vele chassidische Joden in zijn sjoel mag verwelkomen. Krakau was eens een van de meest bloeiende Joodse gemeentes van Europa, bron van vroomheid en Thorastudie. Graven van vele Joodse geleerden worden bezocht. Maar Krakau ligt ook niet ver van Auschwitz. Ook Auschwitz wordt door velen bezocht, om educatieve redenen, maar ook om te dawenen, te bidden, voor de zes miljoen die geen graf konden krijgen.

De sjabbat was geweldig. Een stampvolle sjoel, vrijdagavond vol huis bij de rabbijn, na een zingende en inspirerende sjoeldienst, en sjabbat overdag een non-stop sjoelgebeuren van negen uur tot na nacht. Dawenen, zingen, mijn toespraken, uitgebreide kiddoesj, tjolant en gefilte fish.

De rabbijn heeft ons vanochtend uitgebreid bedankt voor onze bijdrage aan deze speciale sjabbat. Maar ik wilde van geen bedanken horen! Blouma en ik voelden veel meer dat wij hem moesten bedanken voor de enorme gastvrijheid.

We vertrekken dadelijk na eerst een wandeltoer langs de Joodse bezienswaardigheden te hebben gedaan. Neen, we gaan nog niet terug naar Nederland, maar naar een ander hotel in Krakau waar morgenochtend een congres zal plaatsvinden voor politici uit de EU. Maandag lezingen en dinsdag Auschwitz.

O ja, halverwege de sjoeldienst op sjabbatochtend kwam een van de beveiligers aankondigen dat er vijftig bussen verwacht werden in Krakau met deelnemers aan een pro-Palestijnse demonstratie. Advies, om vooral voorzichtig te zijn als we op straat lopen. Het kwam dus goed uit dat we de hele dag in sjoel waren. Overigens legde de beveiliger uit dat de politie de vijftig bussen de toegang tot Krakau wilde ontzeggen, in de hoogste staat van paraatheid was en dat we dus niet bang hoefden te zijn, hetgeen ik ook absoluut niet van plan was!

 

 

Gedurende de coronatijd begon Opperrabbijn Jacobs met zijn dagboek op verzoek van het Joods Cultureel Kwartier.