dagboek 19 aug. 2024

Een fijne sjabbath gehad. Het pakte echt uit als een extra bijzondere intensieve rustdag, ik was dan ook uitgaande sjabbat redelijk bekaf. Voor het geval dat u het nu even niet snapt: sjabbat is niet zozeer bedoeld als een fysieke rustdag, maar meer als een geestelijke oase in de vaak overspannen werkweek. En dus is het mogelijk om erg moe te zijn vanwege lichamelijke inspanning, maar geestelijk juist buitengewoon opgebeurd. En dat had ik sjabbat jongstleden.

Zelfs midden in de zomervakantie zonder problemen minjan hebben, iedere week, is vandaag de dag in het naoorlogse Nederland geen vanzelfsprekendheid, helaas. Voeg daaraan toe dat we onverwachte bijzondere gasten mochten ontvangen: een Nederlandse familie die nu alweer vele jaren in Israël woont, maar met wie we in het Nederlandse verleden veel contact hebben gehad. Mooi om te mogen horen dat ze, juist nu ze hier niet meer wonen en dus als neutrale buitenstaanders, onze sjoel bewonderen en onder de indruk waren van de sfeer.

Waarom is die sfeer zo goed, vroeg ik me af en enige uren later vond ik het antwoord in een e-mail waarin de schrijver aangaf dat hij op een weg wil rijden en niet in een file wil zitten. Hij heeft gelijk, dacht ik meteen. In een file heb je namelijk geen vrijheid, kun je niet bewegen, want je wordt als het ware bewogen, je hebt geen ruimte. Maar op een normale weg ben je weliswaar niet de enige, maar kun je zelf wel ten dele je richting en snelheid bepalen. En dat is nou precies wat de sfeer bepaalt. We zijn allemaal onderweg en dus moet je met medereizigers rekening houden. Maar niemand wordt klemgezet, niemand voelt zich verstikt en ieder bepaalt zijn eigen snelheid en richting: maar we zitten uiteindelijk wel allemaal op dezelfde weg. Zo voelt dus de Joodse Gemeente waar ik de meeste sjabbatot mag vertoeven.

Er kwam nog iets moois voort uit het Israëlische-Nederlandse bezoek. Hij wist zich te herinneren dat zijn buurman in sjoel hem vroeg om de gebeden niet hardop te zeggen, want dan kon zijn andere buurman hem niet meer verstaan als ze tijdens de dienst met elkaar zaten te kletsen. En dus besloot onze gast, toentertijd, om minder hardop te dawenen. En mocht hij dat even vergeten zijn, dan kwam er vanuit de damesgalerij een herinnerende waarschuwing: houdt rekening met elkaar!

Waarom ik dit met u deel? Het antwoord: het zijn niet altijd de grote gebeurtenissen die overheersend en bepalend zijn. Juist vaak de kleintjes breken of bepalen sfeer en zelfs levensgeluk. En daarom ben ik zo blij dat een man die het geestelijk erg moeilijk heeft, na maanden taal noch teken, mij nu weer belt en dan liefst rond een uur of drie, midden in de nacht, wel te verstaan. De duisternis is dan nog optimaal, maar niet altijd, als ik eerlijk ben, ervaar ik dan zijn telefoontje als het licht in die duisternis.

 

 

Ik ben tot mijn tevredenheid al door verschillende Joodse Gemeenten en aan Israël en Joodse Gemeenten verbonden bladen gevraagd om een artikel te schrijven voor de Hoge Feestdagen. En dus ben ik aan het denken. Welke boodschap gekoppeld aan Rosj Hasjana en Jom Kippoer of aan Soekot wil ik dit jaar overbrengen: Het belang van juist de schijnbaar onbelangrijke dingetjes. Natuurlijk zal ik voor ieder blad, Joodse gemeente of vereniging een passende verpakking vinden, maar de inhoud blijft in essentie gelijk en heeft op die verpakking totaal geen invloed!

Ik begon dit dagboek te vertellen over de fijne sjabbat van eergisteren. En terwijl ik dit dagboek aan het afronden ben, besef ik dat de boodschap die ik dit jaar wil meegeven toch iets minder origineel is dan ik dacht. Want de eerste woorden van de Sidra (wekelijkse schriftlezing uit de Thora) van aanstaande sjabbat, leren ons dat als we juist ook de ge- en verboden naleven die onbelangrijk ogen en dus makkelijk ter zijde kunnen worden geschoven, dan zal de Eeuwige zijn belofte die Hij gegeven heeft aan onze voorouders gestand doen en zal de echte sjalom alom aanwezig zijn.

Een mooi slot van dit dagboek, toch?