dagboek 23 febr. 2025

Eindelijk weer een gewone (donder)dag gehad. Vertrokken om 10:00 uur ’s ochtends en terug om 18:30 uur. Wat er zo gewoon was aan die dag? Uitsluitend pastorale bezoeken afgelegd, mensen bezocht, geen representatie, geen bijbedoeling, geen politiek! Een verademing. Mijn bezoek wordt zo gewaardeerd. Daar lag en ligt mijn passie. Natuurlijk is naar-buiten-treden een prima zaak en helaas in deze woelige tijden een noodzaak. En uiteraard zijn mijn netwerk contacten van belang. En zeker zijn lezingen voor niet-joodse groepen goed en waardevol… maar persoonlijk blijft mijn passie bij de zogenaamde pastorale zorg. Zoals ik ‘in den beginne’ iedere maandag leden bezocht in Overijssel, andere dagen in de regio Amersfoort en Utrecht, gewoon van deur tot deur. Iedereen blij dat je komt. Het enige waarmee ik problemen had was met koffie in een niet goed afgewassen kopje. Daar kon ik dus echt helemaal niet tegen en heb in de loop der bezoeken methoden ontwikkeld om me zonder dat het werd bemerkt van de koffie te ontdoen.

Maar nog nauwelijks terug van mijn pastorale rondreis van bijna driehonderd km, ontvang ik het volgende bericht van, naar ik vermoed, een niet-joodse lezer van mijn dagboek:

Aan drie notoire haat-zaaiers, uitgenodigd voor de Ramadan-expo dit weekend in Utrecht, was de toegang tot ons land geweigerd, vanuit Den Haag. Maar de Haagse rechtbank beslist anders. Ze vinden de motivering voor de weigering onvoldoende. Hebben ze daar hun verstand verloren?  De zo genoemde Jodenjacht alweer vergeten?  En 7 oktober 2023? Is recht nu echt al helemaal krom geworden? Willem van Oranje, onze "vader des vaderlands" zou kreunen: “mon Dieu, ayez pitié de mon pauvre peuple". 

Omdat ik niet de hele tijd het nieuws volg, wist ik niet meteen wat er nu weer aan de hand was, maar na een kort duikje in de actualiteit van de nieuwsgaring werd het snel duidelijk en kan ik niet anders dan beamen dat er sprake is van een pauvre peuple-een samenleving die lijdt aan geestelijke armoede. En ondertussen zien we helaas mondiaal aanslag na aanslag na aanslag. Maar niet alleen mondiaal, ver weg. Ook in ons eigen land steekpartij na steekpartij.  En de leeftijd van de daders wordt steeds jonger. Maar is dat verwonderlijk als de opvoeding via de social media binnenkomt, via spannenede moordpartijen, rivaliteit, afgodendienst. Is het verbazingwekkend als de entourage waarin de jeugd is opgevoed steeds agressiever wordt. Welke boeken worden gelezen? Met welke spannende beelden wordt de jeugd dagelijks geconfronteerd? Door welke gedachten wordt het kinderzieltje ge- of misvormd? Welke foto’s hangen er in de kinderkamer? En waarover wordt en werd er thuis gesproken? Werd er gezamenlijk gegeten en was er intern gezond sociaal contact? Omgeving beïnvloedt altijd, ten kwade en ten goede.

Maar niet alleen het kind wordt gevormd door zijn entourage, ook een rechter. Neem de kwestie haat-zaaiers waarover ik bovenstaande e-mail ontving. Mogen die wel of niet hun extremistische en polariserende toespraken houden? Als het oproept tot bijvoorbeeld Jodenhaat, dan moet de uitspraak zijn dat ze het land niet in mogen. Ik denk niet dat er één rechter in ons land is die hierover (heden ten dage) anders denkt. Maar de beoordeling of iemand een haat-zaaier is, kan per rechter verschillen. Stel een rechter bevindt zich veel in gezelschappen die een duidelijke anti-Israël mening hebben, dan kan het zomaar zijn dat die rechter misschien de haat van de prediker niet ziet en niet hoort. Of niet mag zien of horen omdat, ik zeg maar wat, zijn of haar partner actief is in het pro-Palestijnse kamp. Als schilderijen aan de muur al invloed hebben…

Sjabbat jl. lazen we in de Sidra van de week in alle synagogen ter wereld over Misjpatim, wetten die normaal zijn en die we nodig hebben om onze samenleving in het gareel te houden. Niet stelen, moorden, ontucht, overspel enzovoort. Wetten die ieder land nodig heeft om chaos en anarchie te voorkomen. Maar waarom, wordt er door onze Verklaarders gevraagd, staan deze wetten in de Thora als ieder volk dit soort wetten kan fabriceren. En waarom lezen we deze wetten net nadat de week tevoren de Tien Geboden zijn gegeven, G’d vanuit het Hemelse op de aarde was neergedaald? Omdat ook de gewone wetten aan het Joodse volk door G’d zijn gegeven en dus niet aan verandering onderhevig. En omdat ook de rechter die moet (be)oordelen, G’d voor ogen moet hebben en zich bij een rechtelijke uitspraak niet en nooit mag laten afleiden door politieke motieven, door omkoping, door persoonlijke visies of door een partner met wie hij dagelijks leeft en die niet van Boven komt.

Ik ben alleen thuis. Blouma is in New York voor de jaarlijkse internationale vrouwenconferentie van Chabad. Op de groepsfoto zit ze op de eerste rij, de achttiende van links. Mocht u haar willen zien…

Voornaamste doel van de conferentie? Onderdompeling in spiritualiteit, in motivatie, in gevoel van eenheid, positieve gedrevenheid en verbondenheid om vervolgens er weer een tijdje tegen te kunnen. Zo’n drie en een half duizend deelneemsters uit de hele wereld. Blouma sprak met de sjeloecha uit Zambia. Daar wonen slechts zeventig Joden, is geen Joodse school voor haar kinderen, geen mikwa, geen minjan. En toch ligt kennelijk daar haar opdracht, zoals onze opdracht en die van de andere Nederlandse Sjeloechot die aan de conferenties deelnamen, in Nederland ligt: in Nijmegen, in Almere, Amstelveen, Eindhoven, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Maastricht, Amersfoort.

Dinsdag aanstaande zullen ze allen weer terug zijn, vol inspiratie en enthousiasme. Ja, Nederland kan qua Jodendom niet vergeleken worden met Frankrijk, Londen, New York of Jeruzalem. Maar als we kijken naar IJsland, Groenland, Kenia of Zambia, dan zitten we in Nederland nog niet zo ver weg!