dagboek 16 maart 2025

Poerim is helaas voorbij. Wij waren in Knokke waar een cateraar uit Antwerpen een hotel had afgehuurd en onder mijn rabbinale toezicht en mijn rabbinale toespraken voor een gezelschap van iets meer dan tachtig gasten een prachtige Poerim en de daaropvolgende sjabbat had verzorgd. En nu, zondagmiddag, rijden we terug naar huis via Antwerpen, om koosjere boodschappen in te slaan en natuurlijk even iets te eten bij Hoffy’s.  Jaren en jaren geleden heb ik een groep donateurs van het Cheider als dank voor hun steun aan de school, meegenomen naar Antwerpen. In de bus op de heenweg gaf ik uitleg over de verschillende Chassidische stromingen die ze daar zullen zien. In Antwerpen een bezoek aan de synagoge, een wandeling langs de diamantbeurs en tot slot een maaltijd bestaande uit typisch Joodse gerechten bij Hoffy’s. Maar niet alleen kregen ze daar die koosjere maaltijd, ze kregen uitleg van een van de Hoffy’s brothers over de Joodse keuken. Zo’n dagje Antwerpen was geweldig, werd herhaald en heeft ertoe geleid bijna dagelijks vanuit christelijke kringen Hoffy’s wordt aangedaan. Wat het oplevert? Begrip en vriendschap! Vriendschap en begrip! Wat zou het mooi zijn als ook in andere kringen binnen onze samenleving hiervoor belangstelling zou bestaan.

Toen we donderdag aankwamen werden we door de niet-joodse eigenaar met veel egards welkom geheten. We hoefden niet in een of ander zijstraatje een parkeerplaats te vinden voor onze auto, maar werden keurig naar zijn achter het hotel gelegen privé parking geleid, onze koffers werden naar onze kamer gebracht…we voelden ons bijzonder welkom.

Het was niet de eigenaar zelf die onze koffers naar onze kamer bracht, maar zijn personeel. Een was van origine een Tunesiër, de tweede een Pool en de derde een Belgische. En dus, toen op een later tijdstip de Tunesiër achter de balie stond en ik al een beetje met hem had aangepapt, vroeg ik zijn mening over de situatie in Gaza. Hij deed niet aan politiek, was zijn reactie. Het was allemaal erg en diep triest, maar wat zou hij hieraan kunnen doen, vroeg hij zichzelf af. Met andere woorden: waarom de problematiek van elders hier in Knokke importeren! Het juiste standpunt, mijns inziens, zo zou er in Nederland ook geredeneerd moeten worden.

De eigenaar van het hotel, een man van een jaar of zeventig, was jarig. Ik feliciteerde hem van harte, maar dat viel verkeerd. Hij was helemaal niet blij dat hij weer een jaar ouder was geworden, liever had hij een jaar jonger geweest. Ja, dacht ik, zo kun je het ook bekijken. Vanuit die visie zouden we als een kind geboren wordt verdrietig moeten zijn, want vanaf dag één leeft hij één dag minder! Maar al filosoferend kwam ik toch tot de conclusie dat de verdrietige Hoteleigenaar toch in feite gelijk heeft. Als een kind geboren wordt zijn we happy. Maar: wie weet of het kind zich zal ontwikkelen tot een goed mens? Misschien wordt hij crimineel en had hij dus beter niet geboren kunnen worden. Als daarentegen bij een mens na een goed en welbesteed leven zijn ziel het aardse bestaan verlaat en teruggaat naar zijn oorsprong, dan was de missie geslaagd en is vreugde op z’n plaats. Toch zijn we blij met een geboorte en verdrietig bij een begrafenis, want de mens heeft de opdracht om hier op aarde te zijn en vanuit het aardse G’d te dienen. Waarom? Heeft de Eeuwige ons nodig?  Neen, maar toch wil HIJ dat wij hier op deze moeizame aardbol vol met beproevingen en opkomend antisemitisme gewoon mens blijven als zovelen veranderen in beesten. Een ding is duidelijk: toeval bestaat niet en de knorrige Hoteleigenaar moest ik ontmoeten om even anders tegen het aardse bestaan aan te kijken en te beseffen dat ik, en ieder ander mens, hier is met een opdracht en een taak en dus blij moet zijn dat we er weer een jaar bij hebben gekregen om onze aardse taak uit te voeren.

De levenslessen liggen voor het oprapen, als je maar bereid bent om rond te kijken en te willen leren: want toeval bestaat niet en overal ligt een opdracht.

Het is juist Poerim die deze opdracht hoog in het Poerim-vaandel heeft. Toen de Jood Mordechaj had vernomen over het dreigende gevaar van Haman met zijn Endlösung, deed hij een beroep op Koningin Esther om de Koning in te schakelen. Maar Koningin Esther reageerde aanvankelijk met de mededeling dat dat onmogelijk was want het was ten strengste verboden om ongevraagd bij de koning binnen te stappen. De reactie van Mordechaj was daarop, dat Esther niet moest denken dat ze toevallig koningin was geworden. Neen, het was geen toeval en dus diende ze te beseffen dat van haar actie werd geëist! Esther voelde dat aan en het politieke spel, zoals beschreven in de Rol van Esther, kon beginnen. Maar niet nadat ze eerst had opgeroepen tot vasten en gebed. En ook hier weer een belangrijke les voor het heden. Velen vanuit de Joodse gemeenschap en minstens even zovelen vanuit de niet-Joodse samenleving, strijden tegen de Jodenhaat. Belangrijk! Maar even zo belangrijk is het om voorafgaand aan welke actie dan ook, het gebed als wapen in te zetten.

Drie dagen waren we in Knokke. Even bijgetankt. Drie dagenlang geen televisie, geen politiek, geen kranten en nauwelijks in mijn email-box gekeken want het was Poerim!

Hoe hebben onze voorouders kunnen functioneren, vroeg ik mezelf af, zonder al die social media? Ik zou het niet weten!