dagboek 4 juli 2025

Dagboek 4 Juli 2025

“A bend in the road is not the end of the road unless you fail to make the turn.” Deze filosofische opmerking, die het heeft over de menselijke levensweg, vind ik toch iets te kort door de bocht. In Oekraïne bijvoorbeeld, waar de wegen buiten de grote steden bijna een grote kuil vormen, wordt de grap gemaakt, die eigenlijk geen grap is, dat als een auto gewoon rechtdoor rijdt, je ervan uit kunt gaan dat de chauffeur heeft gedronken, omdat hij dan kennelijk niet in staat is om de diepe kuilen te ontwijken. In gewoon Nederlands: een normaal leven zit vol hobbels!

Vanwege mijn overvolle agenda heb ik, nu al voor de tweede keer in korte tijd, een dagboek overgeslagen. Mooi natuurlijk, zo’n overvolle agenda, maar niet als die agenda vol staat met negativisme: gezeur rond Jodenhaat.

Dat negativisme werd ook erg zichtbaar bij de afscheidsreceptie van Modi Efraïm, ‘onze’ ambassadeur. Wie wel en wie niet waren uitgenodigd, weet ik niet, maar wie er kwamen opdraven heb ik wel gezien. Of beter gezegd: ik zag wie er allemaal ontbraken. Waar waren de ambassadeurs van andere bevriende landen? Waar waren onze parlementariërs? Waar waren de kerkelijke vertegenwoordigers? Een van de ambassadeurs, met wie Modi Efraïm een zeer persoonlijke en vriendschappelijke relatie heeft, had hem laten weten dat hij ‘zoals je wel zult begrijpen’ niet aanwezig kan zijn. Neen, kijk dan naar de besloten afscheidsreceptie in Nijkerk een dag later. Er zouden slechts dertig genodigden zijn. Een cursus tellen voor beginners zou voor Christenen voor Israël geen luxe zijn, want kennelijk weten ze het verschil niet tussen dertig en negentig. En wat een sfeer! Wat een warmte! Am Jisraeel Chaj! Het Joodse volk leeft. Maar Christenen voor Israël leeft net zoveel.

Wel of niet naar de Dom gaan? Afscheid van de scriba dr. René de Reuver, de baas van de PKN, de Protestanten. Omdat de PKN meer en meer zich laat meeslepen naar het pro-Palestina kamp en ik publiekelijk duidelijk heb kenbaar gemaakt dit onaanvaardbaar te vinden, zat ik in dubio. Uiteindelijk heb ik besloten, na zorgvuldig overleg met mijn Advisory Board, om toch te gaan omdat ook hier een grote groep pro-Israël is. En los hiervan, is de zorgvuldig opgebouwde vriendschap met René overeind gebleven. Ik ben dus wel gegaan en zat daar als enige Jood met hoed, tsietsiet en beveiliging. Desondanks ging ik niet op in de meerderheid en ben ik ervan overtuigd dat mijn aanwezigheid een positieve uitstraling heeft veroorzaakt. En dat kan geen kwaad, want de negatieve anti-Joodse houding groeit bijna per dag!

Ik was uitgenodigd om vrijdagmiddag, ruim voor aanvang van de sjabbat, nog even naar Apeldoorn te komen om voor Family7 geïnterviewd te worden over (raad maar): antisemitisme! En dus kreeg ik donderdagmiddag een telefonische voorbespreking die bij mij bijna in het verkeerde keelgat schoot. Vraag: wat vindt u van de concentratiekampen die in Gaza zijn gevonden? Dit was voor mij een nieuwe! En dus was mijn ironische reactie dat dat niet zomaar concentratiekampen waren, maar ook voorzien van gaskamers!? Na enig doorvragen mijnerzijds bleek dat ergens iemand die concentratiekampen zou hebben gezien, maar verder dan de potentialis was het niet gekomen. En dus toog ik vrijdag afwachtend naar de Family7 studio. Het werd een prima uitzending, met prima mensen en zonder gekke vragen. En daarom heb ik zelf maar aangegeven dat we niet iedere aanklacht, zelfs niet van de VN, moeten gaan weerleggen. Antisemitisme is een muterend virus dat niet opgelost wordt met een paar aspirientjes. Joden zitten helaas bijna per definitie in de verdachtenbank. Maar desondanks, en zo eindigde ik de uitzending: Am Jisraeel Chaj, het Joodse volk leeft en overleeft.

Na de PKN-Dom bijeenkomst naar Amsterdam waar een Hazkara, een herdenkingsdienst, werd gehouden vanwege het overlijden van de hoogbejaarde Leo Katz zl. Jarenlang voorzitter van de Joodse gemeente Amsterdam, voorzitter van het Sinai Centrum (het enige Joods psychiatrisch ziekenhuis in Europa), bestuurder van vele stichtingen en vader van rabbijn Katz, de Amsterdamse rabbijn die voor ieder klaarstaat ook buiten de Amsterdamse grenzen. Mijn vriend Rabbijn Lewis, de voormalige rabbijn van Amsterdam, was speciaal uit Manchester overgevlogen om in de Lekstraat-sjoel, de sjoel van de heer Katz zl., een treurrede uit te spreken. Ook rabbijn Katz, de sjoel-rabbijn Bannet en ikzelf hebben de aanwezigen op waardige wijze mogen toespreken. Zijn inspirerende vroomheid, niet aflatende inzet en vooral de bescheidenheid van de heer Katz zl. werden door alle sprekers benadrukt. Als jongetje van vier jaar na de opkomst van het nazisme, hebben zijn ouders, in Duitsland woonachtig, hem, hun enig kind, op de bus gezet en laten afreizen naar het onbekende en toen nog vredige Nederland. Zijn ouders werden vermoord, als enige van de familie heeft hij het overleefd. Hij en zijn bijzondere echtgenote hebben kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen, allen orthodox levende Joden, voortgebracht.  “Dank u, mijnheer Katz, voor alles wat u heeft gegeven en gedaan voor Joods-Nederland, Moge uw ziel gebundeld worden in de bundel van het Eeuwige leven”.

Nazisme, antisemitisme, antizionisme:

Deze zomervakantie kunt u samen met burgemeester Anton Stapelkamp een bijzondere fietstocht maken langs Joods erfgoed in Aalten. Op dinsdagavond 12, 19 en 26 augustus leidt hij inwoners en toeristen langs betekenisvolle plekken uit de route.

Ook zij waren Aaltenaren!

Onderweg worden indrukwekkende verhalen verteld over het verdwenen Joodse leven in Aalten. Verhalen die blijven raken. De Tweede Wereldoorlog heeft diepe sporen achtergelaten in de gemeente Aalten. Veel persoonlijke verhalen worden tot op de dag van vandaag doorverteld – om nooit te vergeten wat vrijheid betekent. Een deel van deze verhalen is gebundeld in een bijzondere fietsroute langs huizen, straten en velden waar het verleden tastbaar wordt.

Ook zij waren Aaltenaren!

Aalten had van oudsher een bloeiende Joodse gemeenschap. De oorlog maakte hier abrupt een einde aan. Hoewel de mensen verdwenen zijn, blijven hun verhalen bestaan. Deze fietstocht laat zien dat ook zij onlosmakelijk deel uitmaakten van Aalten.

Een vreedzame anti-polariserende educatieve actie die geen voorpagina’s zal halen, maar wel mijn dagboek. De harten van allen die met hem meefietsen zullen geraakt worden en de ogen zullen worden geopend bij het aanschouwen van wat eens was en niet meer mocht zijn, omdat men het liet gebeuren…