dagboek 16 okt. 2025

 

“Namens de Friese Joodse gemeenschap en ook namens onze Opperrabbijn Jacobs, (dat ben ik dus) spreken wij onze oprechte dank uit aan allen die zich in de afgelopen periode betrokken hebben getoond bij de aanslag op 7 oktober 2023, de verschrikkelijke nasleep daarvan en al het leed dat daaruit voortgevloeid is. Wij zijn diep geraakt door de vele vormen van steun - zowel tastbaar als geestelijk - en in het bijzonder door de wekelijkse samenkomsten waarin gebeden wordt voor de behouden thuiskomst van de gegijzelden en voor het beëindigen van de oorlog in het Midden-Oosten. Onze gedachten en gebeden gaan uit naar alle onschuldige slachtoffers, ongeacht wie of wat ze zijn of waren. Wij hopen en bidden dat er wijsheid en menselijkheid zal zijn bij alle betrokkenen, zodat verzoening, vrede en vertrouwen kunnen groeien. Ook willen wij onze dank uitspreken aan iedereen die bijdraagt aan de wederopbouw en aan het delen van kennis en begrip. Laten wij samen blijven bouwen aan vertrouwen en elkaar met menselijke waardigheid, normen en wederzijds respect tegemoet treden. Dit alles is mede mogelijk gemaakt door de inzet en de gebeden van velen. Hiervoor zeggen wij: toda raba — hartelijk dank.”

Bovenstaande brief was uitgegaan van de Joodse Gemeente Leeuwarden/Friesland en toont dat ondanks alle anti-Joodse uitingen er ook heel veel vrienden bestaan die ons met veel overgave steunen. In Leeuwarden zijn honderd mensen met Israëlische vlaggen vreugdevol en biddend voor de genezing van de ex-gijzelaars naar het Waagplein gegaan om hun solidariteit met Israël te tonen. Ook uit andere plaatsen ontving ik foto’s van bijeenkomsten die spontaan ontstonden vanwege de vrijgelaten gijzelaars.  Maar behalve foto’s zat mijn inbox vol met pro-Israël e-mails. Het was bemoedigend om zo weer het gewone jaar, na alle Hoge Feestdagen, binnen te mogen treden.

Deze opkikkers kon ik wel even gebruiken nadat ik de verhalen van de gijzelaars die weer thuis mochten komen, levend wel te verstaan, tot me heb laten doordringen. Vreugde! Maar ik weet het zonet nog niet. Na intens lang gemarteld te zijn geweest, afgezonderd, ondervoed. Ik hoop en bid dat ze terug naar het normaal kunnen komen, maar heb er een hard hoofd in. Zij en hun naasten hebben allen levenslang gekregen, gelijk de overlevenden van de concentratiekampen. Maar laat ik optimistische blijven, want alles is mogelijk, ook, met Gods hulp, een volledig herstel.

En nu we even concentratiekampen en dus de Holocaust hebben genoemd, zit ik eensklaps in Amersfoort. In de sjoel van Amersfoort deed zich op Sjemini Atseret, het Slotfeest, iets onverwachts voor. Letterlijk: voor Joden verboden.  Me van geen kwaad bewust kwam ik braaf op tijd aan dichtbij de bijna 300-jarige synagoge. Dichtbij, want alle straten rondom de sjoel bleken afgezet en ook voor voetgangers verboden terrein. Er bleek voor RTL-televisie (of zoiets) een hele dag gefilmd te worden over de bevrijding. Er liepen tientallen mensen rond in kleding uit de jaren ’40-’45, Amerikaanse oorlogsjeeps, het wemelde van de camera’s en we mochten dus niet naar sjoel! Bovendien hing er aan het hek van de sjoel een grote Nederlandse vlag en in de steeg, waar de ingang van de sjoel is, een poster met nazistische afbeeldingen. De Gemeente Amersfoort had toestemming gegeven, maar geen rekening gehouden met de Joodse Gemeente. Knetter!

Overigens was er achter de sjoel een groot hakenkruis geschilderd, maar dat had niets te maken met de filmopname, maar was gewoon echt! Ik ben benieuwd of het verwijderd zal worden, want ik zou me zomaar kunnen voorstellen dat bij verwijdering de bekladders gaan protesteren en daarvoor moet B&W Amersfoort natuurlijk oppassen. De rust in de stad moet gehandhaafd blijven. En gezien de Joodse Gemeenschap numeriek niet veel voorstelt…

Ik hoop en bid, en velen met mij, dat er eindelijk vrede mag komen rondom Gaza en uiteraard ook in de vele andere brandhaarden die onze wereld kent maar waarvoor nauwelijks aandacht bestaat omdat er geen Joden bij betrokken zijn. Maar als ik heel eerlijk ben, heb ik er een hard hoofd in.

Sjabbat aanstaande wordt in alle synagogen ter wereld de Thora weer opnieuw begonnen met “in den beginne schiep G’d de hemel en de aarde”.

Waarom, zo vraagt onze grote verklaarder Rasjie (1040-1105), begint de Thora met het verhaal van de schepping? En Rasjie zelf antwoordt: “want als de Verenigde Naties komen en zeggen tegen de Joden dat ze dieven zijn omdat ze het land Kanaän onrechtmatig hebben toegeëigend, dan moeten wij Joden antwoorden dat God de wereld heeft geschapen en dat stukje land aan ons heeft toebedeeld”.

Natuurlijk mag eenieder denken dat Israël uitsluitend bestaat dankzij het besluit van de Verenigde Naties in1948 en geloven in de onaantastbaarheid van het Internationale Recht.   Maar hoe te reageren als diezelfde Verenigde Naties morgen besluiten om de onafhankelijks-verklaring te herroepen? Bestaat Israël dan niet meer? En hoe zullen de anti-Israël-landen dan omgaan met hun Joden? Want hoewel anti-Israël theoretisch niet hetzelfde is als anti-Joden, is er praktisch vaak geen verschil en zijn dus alle Joden schuldig aan alles waaraan op dat moment een schuldige ontbreekt en zal voor Joden verboden geen geschiedenis meer zijn.